Hormoontherapie (HST)

Als jij zoveel last hebt van de overgang dat je daar verlichting bij zou willen, kan hormoontherapie je helpen. Door het inzetten van hormonen kunnen overgangsklachten verminderen of zelfs volledig verdwijnen. Wij werken hierin graag met bio-identieke hormonen; hormonen die al in je lichaam aanwezig zijn. Denk aan estradiol, (gemicroniseerd) progesteron en dydrogesteron. 

Hormoontherapie overgang

Overgangsklachten kunnen erg vervelend zijn. Zo vervelend dat je niet meer kunt werken of leven als voorheen. Als dat zo is, is het verstandig om bij ons aan de bel te trekken. En wacht daar niet te lang mee. We raden namelijk af om 10 jaar na de laatste menstruatie nog te beginnen met hormoontherapie en we streven er ook naar om het maximaal 5 jaar in te zetten. Maak daar dus gebruik van. Hormoontherapie kan jou echt helpen tijdens de overgang.

Overgangsklachten:

Als je last hebt van (een combinatie van) deze klachten, kan hormoontherapie je helpen:

Soorten hormoontherapie

Wij werken het liefst met hormonen die zoveel mogelijk lijken op de hormonen die van nature in ons lichaam aanwezig zijn. Simpelweg omdat je daar minder bijwerkingen door zult ervaren. Je hebt hierbij de keuze tussen twee manieren van toedienen.

Oraal met tabletten of capsules

Welke tabletten je precies gaat gebruiken, is afhankelijk van hoelang het geleden is dat je voor het laatst ongesteld bent geworden. Wij bespreken samen met jou wat het beste voor jou werkt en hoe je de tabletten het beste in kunt nemen. Je merkt al binnen een paar weken tot maanden een groot verschil door de werkzame stoffen.

Via de huid met een pleister, gel of spray

Een pleister plak je 2 keer per week op de huid, het liefst op je bil. Je wisselt deze plek af. Na 2 weken kun je weer terug naar een eerdere plek. Het werkt dan het beste. Een gel of spray breng je iedere dag aan, het liefst nadat je onder de douche of in bad bent geweest, en je wacht tot het goed droog is voordat je je aankleed. Net als bij de tabletten merk je bij toediening via de huid mogelijk al binnen een paar dagen maar eerder binnen een paar weken tot maanden het verschil. Deze manier van toedienen heeft als extra voordeel dat het de kans op veneuze trombose kleiner maakt dan bij orale toediening.

Toediening via de huid, transdermaal, is preventief tegen hart- en vaatziekten en botontkalking gebleken. Bij alle varianten van oestrogeen toediening is bij vrouwen met een baarmoeder aanvullende toevoeging van progestageen nodig.  Zelden is na verwijderen van de baarmoeder progestageen-toevoeging nodig, vraag ernaar bij je gynaecoloog of dit bij jou nodig is in dat geval.  Deze progestagenen kunnen in diverse vormen worden toegevoegd, middels een hormoonspiraaltje, tablet of capsule. 

Lokaal middels een tablet, crème, ovules

Ook is er de mogelijkheid om hormonen lokaal toe te dienen via een vaginale ovule of crème. Dit wordt vooral ingezet bij lokale vaginale klachten, zoals droogheid of irritatie, en heeft meestal minder invloed op de rest van het lichaam. Hierbij hoeft geen progestageen worden toegevoegd bij lokale toediening van oestrogeen.

Wanneer HST te starten?

Er is een reden dat wij na 10 jaar na de laatste menstruatie het liefst niet meer met hormoontherapie starten en dat is omdat dan de kans op hart- en vaatziekten groter wordt. Ook duurt de behandeling niet langer dan 5 jaar. De eerste 5 jaar biedt een hormoonbehandeling wat extra bescherming tegen een aantal soorten kanker, maar na 5 jaar wordt de kans op deze kanker juist groter. Stop je met de hormonen, dan worden de risico’s vanzelf weer steeds kleiner. De kans op ziektes is na 2 jaar weer hetzelfde als voordat je begon met de hormonen.

Daarnaast is het belangrijk om bij de start van hormoontherapie je bloeddruk en cholesterol te controleren. En ook gedurende het gebruik is het verstandig om regelmatig te evalueren: eerst na drie maanden, daarna minstens één keer per jaar. Zo zorgen we samen dat het middel goed blijft aansluiten bij jouw situatie.

Wat past bij jou?

In een open gesprek bekijken we samen wat de voordelen en risico’s zijn van de hormoontherapie. De oplossing die het best werkt voor de een hoeft niet de oplossing te zijn voor de ander en daarom gaan we graag het gesprek met jou aan. Alleen op die manier komen we samen tot de juiste oplossing.

Bij de meeste vrouwen werkt HST goed en zonder veel bijwerkingen. Toch kun je bij de start last krijgen van klachten zoals misselijkheid, een opgeblazen gevoel, hoofdpijn, vocht vasthouden of gevoelige borsten. Dit is meestal tijdelijk en verdwijnt over het algemeen met een paar dagen tot enkele weken.

Voor sommige vrouwen is HST niet geschikt, bijvoorbeeld bij (verdenking op) borstkanker, trombose, ernstige leverziekte of onverklaard vaginaal bloedverlies. In die gevallen zoeken we altijd samen naar een alternatief. Denk bijvoorbeeld aan cognitieve gedragstherapie of bepaalde medicatie (zoals SSRI’s, clonidine of fezolinetant) die kunnen helpen bij opvliegers en stemmingsklachten. Ook leefstijlveranderingen kunnen veel verschil maken. We kijken daarbij graag samen wat past bij jou.