Waarom stoppen met roken jouw cyclus helpt
Dat roken niet goed is voor de vruchtbaarheid, is redelijk algemeen bekend. Maar wist je dat roken ook invloed heeft op de rest van je cyclus? Menstruatieklachten, cyclusstoornissen en overgangsklachten kunnen worden veroorzaakt en verergerd door roken. Stoppen met roken voor of in de overgang kan dit soort klachten gelukkig ook weer verlichten. Hoe? Dat lees je hieronder.
Informatie uit dit artikel komt vanuit onze eigen expertise en ervaring als gespecialiseerd vrouwenkliniek en overgangsconsulent, alsook uit bronnen zoals Maturitas, The European Menopause Journal.
Hoe heeft roken invloed op je hormonen?
Er zijn verschillende hormonen waarop roken invloed heeft. Zo remt het de aanmaak van insuline en FSH. Je eetlust en vruchtbaarheid verminderen daardoor. Maar ook op de geslachtshormonen heeft het roken effect.
Vrouwen die roken hebben een hogere concentratie van geslachtshormonen in hun bloed, zeker in de overgang. Rokende vrouwen lopen meer risico op het ontwikkelen van bijvoorbeeld borst- of baarmoederhalskanker – de aanwezigheid van vrouwelijke geslachtshormonen zorgt ervoor dat kankerverwekkende stoffen minder snel afgebroken worden. Daarnaast veroorzaakt de disbalans in hormonen bij veel vrouwen heftigere, pijnlijkere of onregelmatigere menstruaties. Extra vervelend daarbij is dat vrouwen vaak meer moeite hebben met stoppen met roken vanwege fluctuaties in oestrogeen en progesteron.
Wat doet stoppen met roken met je hormonen?
De effecten van roken zijn over het algemeen niet onomkeerbaar. Sommige effecten verminderen al binnen enkele uren, andere na een aantal jaar. Naar inschatting ben je na 15 jaar gestopt met roken te zijn, weer op het gezondheidsniveau van een niet-roker, bijvoorbeeld voor wat betreft het risico op hart- en vaatziekten en de balans in je hormoonspiegels.
Roken in de overgang
Hormonen en de overgang gaan hand in hand. En aangezien roken invloed heeft op je hormonen, laat dit zich ook zien in het effect op de overgang. Uit onderzoek is gebleken dat roken de menopauze onder andere op de volgende manieren kan verergeren:
- Vrouwen die roken komen gemiddeld 2 à 3 jaar eerder in de overgang
- Heftigere en/of meer frequente opvliegers
- Meer huidveroudering door de combinatie van het effect van nicotine en de afname van collageen
- Verhoogde kans op botontkalking (osteoporose) en verlies van tanden
Menopauze en stoppen met roken
Het duurt, zoals hierboven benoemd, wel een aantal jaar voordat het lichaam goed hersteld is van de schade die het roken heeft aangericht. Om het risico op ernstigere klachten zoals de vroege overgang, hart- en vaatziekten en kanker te beperken, is het heel verstandig om zo vroeg mogelijk te stoppen met roken. Je hebt dan het meeste kans om de overgang gezond en fit tegemoet te gaan. Maar ook als je pas later – zelfs al in de overgang zelf – nog stopt met roken kun je er zeker voordelen van ondervinden.
Wel kan het zo zijn dat overgangsklachten alsnog eerder optreden, heftiger zijn of langer aanhouden als je ooit gerookt hebt in vergelijking met niet-rokers. Dat betekent overigens niet dat er niets meer aan te doen is. Stoppen met roken is altijd zinvol en behandeling van overgangsklachten is ook met andere, aanvullende methodes mogelijk.
Stoppen met roken en opvliegers
Een opvallend en vervelend fenomeen is dat roken opvliegers erger maakt. Uit onderzoek blijkt dat rokende vrouwen in de overgang meer en ergere opvliegers ervaren dan vrouwen die gestopt zijn, die op hun beurt weer meer en ergere opvliegers ervaren dan vrouwen die nooit gerookt hebben. Opvliegers zijn ontzettend storend en hebben een grote impact op je dagelijks leven. Het is het absoluut waard om te stoppen met roken om opvliegers te beperken.
Stoppen met roken en je menstruatiecyclus
Omdat roken je hormonen in disbalans brengt, kun je dit merken aan je menstruatie en je cyclus. Veel rokende vrouwen hebben een onregelmatige of heftige menstruatie in vergelijking met niet-rokende vrouwen. Daarnaast blijkt uit onderzoek dat roken bij kan dragen aan de ontwikkeling en instandhouding van chronische dysmenorroe (pijnlijke menstruatie). Een mogelijke verklaring is minder zuurstoftoevoer vanwege vernauwing van bloedvaten.
Roken kan ook de behandeling van menstruatieklachten of cyclusstoornissen zoals PCOS en endometriose belemmeren. Het wordt bijvoorbeeld niet aangeraden de anticonceptiepil en roken te combineren, terwijl de pil juist een veelgebruikte, effectieve behandelmethode bij veel menstruatie- en cyclusklachten is.
Hulp bij stoppen met roken en je cyclus
Natuurlijk is stoppen met roken makkelijker gezegd dan gedaan, zelfs al ken je de risico’s. De eerste stap is vaak een grote drempel en volhouden kan ook lastig zijn. Toch zul je merken dat het een groot verschil kan maken, op allerlei vlakken in je dagelijks leven. En je hoeft het niet alleen te doen: een overgangs- of leefstijlconsulent kan je ondersteunen in het maken van dit soort veranderingen. Ook als het gaat om andere factoren, zoals alcohol, voeding, beweging en stress.
Wil jij menstruatieklachten, een cyclusstoornis of overgangsklachten verlichten of voorkomen, maar weet je niet zo goed hoe je dit het beste aan kunt pakken? Vraag gerust een gesprek aan voor persoonlijk leefstijladvies. Samen zorgen we dat klachten worden weggenomen en jij weer helemaal jezelf kunt zijn.
Goed om te weten: wij bieden leefstijladvies aan, geen gericht stoppen-met-roken-programma. Meer hulp nodig bij het stoppen? Kijk eens bij IkStopNu ofThuisarts.